Wypadki w szkole należą do szczególnie dotkliwych, gdyż ich ofiarami stają się nasze pociechy – dzieci. Staramy się im zapewnić jak najszerszą ochronę zarówno poprzez oddanie pod opiekę kompetentnej kadry nauczycielskiej, jak i odpowiednie ubezpieczenie. Obowiązki po stronie placówki oświatowej niejednokrotnie zostają zaniedbane, a świadczenie wypłacone z posiadanej polisy NNW i ZUS zbyt niskie, by zrekompensować zaistniałą szkodę. Co należy wiedzieć, by uzyskać właściwą rekompensatę za wypadek w szkole?
Jest to wypadek, w wyniku którego uczeń doznaje obrażeń ciała, rozstroju zdrowia lub ponosi śmierć zarówno na terenie szkoły, jak i w trakcie wyjazdów szkolnych (np. wycieczek) bądź innych zajęć (dydaktycznych, wychowawczych, opiekuńczych) organizowanych przez szkołę. Możemy o nim mówić zawsze, jeżeli szkoda zostaje doznana w czasie, gdy dziecko pozostaje pod opieką szkoły.
Roszczenie odszkodowawcze przysługuje niezależnie od tego, czy wypadek w szkole został spowodowany działaniem lub zaniechaniem nauczycieli, wychowawców, pracowników administracyjnych czy działaniem drugiego dziecka. Na placówce oświatowej i nauczycielach, za których szkoła odpowiada, ciąży obowiązek zapewnienia bezpieczeństwa uczniom w czasie zajęć (również przerw czy pozalekcyjnych zajęć dodatkowych).
Podstawą dochodzenia roszczeń odszkodowawczych jest art. 415 k.c. oraz protokół powypadkowy, sporządzany przez pracownika służby BHP, w razie jego braku – społecznego inspektora pracy bądź wybranego pracownika placówki. W ciągu 7 dni od dnia jego otrzymania poszkodowany (pełnoletni) lub przedstawiciel ustawowy/opiekun małoletniego ma prawo złożenia do niego zastrzeżeń. Należy zadbać, by zostały uwzględnione wszystkie okoliczności wypadku i właściwie określone jego przyczyny.
Za wypadek na terenie szkoły odpowiada placówka oświatowa (jej ubezpieczyciel) bądź – w szczególnych przypadkach – bezpośrednio nauczyciel (np. w razie użycia przemocy wobec dziecka, na skutek czego dozna ono obrażeń ciała). Ponadto, za działalność placówki oświatowej odpowiedzialny jest odpowiedni organ jednostki samorządu terytorialnego (gmina lub powiat), właściwy minister, osoba prawna lub fizyczna.
Jakie roszczenia przysługują po wypadku w szkole:
· jednorazowe odszkodowanie, czyli określona kwota pieniężna na pokrycie wszelkich kosztów poniesionych w związku z uszkodzeniem ciała lub rozstrojem zdrowia,
· renta dla wyrównania szkód o charakterze trwałym, gdy utracona została całkowicie lub częściowo zdolność do pracy zarobkowej albo zwiększyły się potrzeby, lub zmniejszyły widoki na przyszłość,
· zadośćuczynienie pieniężne za doznaną krzywdę, zwrot kosztów leczenia, dojazdów, opieki.
Kiedy świadczenia odszkodowawcze nie przysługują:
· jeżeli szkoła nie zaniedbała obowiązków zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków nauki, wychowania i opieki.
· jeżeli nie zostanie wykazany związek przyczynowy (zależność) między doznaną szkodą a wypadkiem.
Przykłady zaniedbań:
· brak oznakowania (np. śliskiej czy mokrej powierzchni)
· brak zabezpieczenia określonych miejsc (np. pomieszczenia z dostępem do instalacji elektrycznej)
· zignorowanie dolegliwości bólowych ucznia
· niedostosowanie trudności i intensywności ćwiczeń na lekcji wychowania fizycznego do sprawności i wydolności uczniów
· wadliwy sprzęt gimnastyczny
· brak odpowiedniego nadzoru nad uczniami i dostatecznej opieki
· brak odpowiedniego wyposażenia (np. balustrad z poręczami).
Termin zgłaszania roszczeń:
· 3 lata, licząc od dnia powzięcia wiadomości o szkodzie i osobie zobowiązanej do jej naprawienia;
· 20 lat, jeżeli źródłem szkody jest przestępstwo – rozstrój zdrowia trwa dłużej niż 7 dni.
Podstawa prawna
1. Ustawa z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny
2. Ustawa z dn. 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe
3. Ustawa z dn. 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela
4. Ustawa z dnia 30 października 2002 r. o zaopatrzeniu z tytułu wypadków lub chorób zawodowych powstałych w szczególnych okolicznościach
Rozporządzenie MENiS z dnia 31 grudnia 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach
